Категории
Ваши книги
Книги которые читаете
Чем действительно является Amway? Техники холодных звонков, которые действительно работают Убийственные оргазмы Мои посмертные приключения Искусство торговли по методу Сильва У подножия старого замка Том 1. Введение в астрологию Дорога к дому Энергия воды Максимальный риск Аферистка. Дело Тимошенко Я так и знал! Теория ограничений для розничной торговли Священная кровь Тайный знак Свобода Шамана Психология шизофрении Путь Дзэн Внешность - это не главное! Величайший в мире торговец Дети с небес Поцелуй бабочки Непознанный Мир Веры Настоящий мачо Тайный соблазн Моя история Целебная система бесслизистой диеты Пленница волка Дети Индиго Самоанализ Самоорганизация по принципу „изнутри наружу“. Система эффективной организации пространства, предметной среды, информации и времени Восхитительный Их невинная пленница В городе Сочи темные ночи (сборник) После заката с негодяем Как заставить мужчину слушать, а женщину молчать Опыт дурака, или путь к прозрению Сила ведьм Занимательная физика отношений Практический аудит: учебное пособие Привычки на миллионы долларов Учение дона Хуана Этика блядства Выходы из тела. Управление реальностью Отношение определяет всё! О чем думает ваша собака Тайм менеджмент. Искусство планирования и управления своим временем и своей жизнью Легкий способ бросить пить Тренинг динозавров. Забытые секреты силы и развития тела. Сто лет спустя… (фанфик) Я вас жду Измени свое сознание - изменится твоя жизнь Первые шаги с Windows 7. Руководство для начинающих Апокалипсис 2012 или Пророчества Майя Обретите здоровье, богатство и счастье, используя силу подсознания Мужчины с Марса, Женщины с Венеры Подсознание может всё! Вульфен Опыт дурака, или путь к прозрению Обида Гипноз. Самоучитель Чем действительно является Amway? Синдром стога сена Нет диетам, или Простой путь к снижению веса Послы Млечного Пути Знак бяды Мастер и Маргарита - за Христа или против? 02_Путь Иисуса Палач Мотивация и мотивы Метод Ключ в борьбе со стрессом Допрос Слепая сова Путь программиста: от 100$ до 10000$ в месяц Секрет абсолютно женственности Лечебная пирамидка. Что это такое? Путешествие Демокрита Сердце света Неписаный кодекс везунчика. Как стать баловнем судьбы Невеста по найму Сыроедение 99 франков Язык телодвижений Счастливее Бога: Превратим обычную жизнь в необыкновенное приключение Язык телодвижений Бхагавадгита Под знаком индиго Библиотекарша Мои пятнадцать редакторов (часть 2-я) Прыжок в ледяную воду Женщины, которые любят слишком сильно Учебник логики Психологическое айкидо Судьба (книга вторая) Простор Крушение 22 закона создания брэнда Поспешное замужество Как стать владельцем своего магазина, не слезая с дивана Руководство к просветлению для ленивых Гипноз и самогипноз. 100 секретов вашего успеха Как стать богатым за один год Самоучитель по развитию интуиции Сила позитивного мышления Секреты о мужчинах, которые должна знать каждая женщина Заговоры печорской целительницы Марии Федоровской Кирпичи О характерах людей Бхагавадгита Сто лет спустя… [Фанфик] Сказать жизни Да Инопланетные цивилизации Атлантиды Домашнее холотропное дыхание Скорочтение со скоростью света Усовершенствуйте свою память Я пережила Освенцим Вопрос времени Музыка простыней. Раскрывая секреты сексуальной близости в браке Школа красоты для стервы Дети с небес Язык жестов - путь к успеху Формулы денег Всеобщая теория всего 25 золотых правил, которые должна знать каждая женщина Анастасия Грани Агни Йоги. Том 1 Меняю себя! Селф-коучинг Улучшение зрения без очков по методу Бейтса Черемша Мужчины с Марса, Женщины с Венеры Кузькина мать. Хроника великого десятилетия Инцест Травматология любви Магия: привлекаем любовь и счастье С компьютером на ты. Самое необходимое Самоучитель Skype. Бесплатная связь через Интернет Беседы с Богом (необычный диалог). Книга 1 Мечта Алхимик Об интеллекте Свидание красавицы с чудовищем [любительский перевод] Чеченский капкан Непобедимый интроверт Свобода от известного Крах теории эволюции Записки командира штрафбата 10 секретов любви Менталист. Настольная книга развития сверхспособностей сознания Мне всегда везет! Символы фэн-шуй для вашего дома Вещи в теле Общаться с ребенком. Как? В поисках Города Богов. Том 1.Трагическое послание древних. Конец феминизма. Чем женщина отличается от человека Железная дорога Ожидание друга, или признания подростка Трах-тебе-дох. Рассказ второй. Аморилес Как выжить в зоне. Советы бывалого арестанта 7 вещей, о которых он вам никогда не расскажет Око возрождения - древний секрет тибетских лам Тайна гибели группы Дятлова. Документальное расследование Протоколы колдуна Стоменова Идеальная химия Полынь-трава Один в океане Конец феминизма. Чем женщина отличается от человека Юридическая психология Маленькая ручка Ночь без права сна Свобода от известного Учебник магии Детство (Повесть) Ходячая катастрофа Знаки зодиака или астрология с улыбкой Психопатология. Том 2 Путешествие души Эмоциональный шантаж Юридическая психология 5 языков любви Женские заговоры на любовь, здоровье и счастье Социальная психология Настольная книга стервы Психодрама крупным планом. Анализ терапевтических механизмов Путь художника. Ваша творческая мастерская Мой сексуальный телохранитель Патопсихология Рассвет страсти Сэнсэй. Исконный Шамбалы Зелень для жизни Черная Луна в Знаках: демоны внутри нас Руководство богатого папы по инвестированию Хрестоматия по конфликтологии Грани Агни Йоги. Том 2 Психология шизофрении Крайон. Большая книга медитаций. Послания от Источника Пол и характер Гипноз для начинающих Веселая таблица умножения Психология и педагогика Как обойти блокировку сайта Веселая таблица умножения Хакеры сновидений Архетип и символ Эго, голод и агрессия Радость воспитания. Как воспитывать детей без наказания Жизнь и Учение мастеров Дальнего Востока Коактивный коучинг Общаться с ребенком. Как? Улучшение зрения без очков по методу Бейтса НЛП. Техники россыпью Курс выживания для подростков Тайная доктрина. Том 1 Вы просто ему не нравитесь: вся правда о мужчинах
Просмотреные книги
Как найти и скачать в Интернете любые файлы А я был в Компьютерном Городе

Читалка - Знак бяды


Васіль Быкаў Знак бяды

Час і людзі не шмат чаго пакінулі ад колішняй хутарской сядзібы, рэшткі якой спакваля праглынула зямля і развеяў вецер. Дзе-нідзе толькі выглядвалі на паверхню яе скупыя адзнакі: вуглавы камень падмурка, прытаптаны бугор бітай цэглы ды дзве гранітныя прыступкі каля былога ўвахода ў сені. Прыпарожныя гэтыя камяні ляжалі на тым самым месцы, што і сто год назад, і дробныя рудыя мурашы, якія недзе паблізу аблюбавалі сабе прыстанішча, дзелавіта снавалі па ніжняй прыступцы. Алешнік з рова, адхапіўшы добрую частку хутарскога поля, падступіў да самай сядзібы, на месцы істопкі па-царску разросся густы куст шыпшыны сярод буйных зараснікаў дзядоўніку, крапівы і малінніку. Ад калодзежа нічога не засталося, зруб, пэўна, згніў або яго расцягалі людзі, вада, апынуўшыся без патрэбы, знікла ў глыбіні зямлі. На рагу колішняй хаты неўпрыцям вылезла з пустазелля калючая дзічка-груша — можа, парастак ад колішніх груш-спасовак, а можа, выпадковая самасейка, занесеная з лесу птушкамі.

З дарогі, ад гасцінца, мала што выдавала тут былую сядзібу, хіба што адна з дзвюх ліп, якія колісь раскашавалі абапал варотцаў на ўездзе. Другой даўно не было, а гэтая, што засталася, мела жахлівы выгляд: абгарэлая і аднабокая, з тоўстым каржакаватым камлём, у якім зеўрала шырокая шчыліна дупла, яна незразумела як трымала на сабе некалькі тоўстых галінастых сукоў. Птушкі, якія часам прыляталі з лесу, чамусь ніколі не апускаліся на яе голле, лепей садзіліся на рослы алешнік побач. Вароны, магчыма, памяталі нешта, а можа, сваім птушыным інстынктам адчувалі ў гэтым знявечаным дрэве злую прыкмету няшчасця, знак даўняй бяды. Зрэшты, знак гэты ляжаў тут на ўсім: на скупых рэштках сядзібы, зарасніках дзядоўніку і крапівы, якія буйна раскашавалі ў спакоі, на самазадаволенай непрыступнасці калючай шыпшыны і нават мізэрнай, з пакручастым голлем дзічцы. І толькі маладая тоненькая ліпка, што зусім нядаўна выкінула да сонца лічаныя свае лісточкі, у сваёй безабароннай адвазе здавалася

госцяй з іншага свету, увасабленнем надзеі і другога, інакшага, жыцця.

Напэўна, усё астатняе належала тут мінуламу, скаронаму тленам і небыццём.

Усё, апроч непадуладнай часу, цярплівай і негаваркой чалавечай памяці, надзеленай спрадвечнаю здольнасцю ператвараць мінулае ў цяперашняе, звязваць сучаснае з будучым.

1

З цярплівай ненасытнасцю карова скубла воглую зранку траву, як заўжды, мерна тупаючы сваім звыклым шляхам: каля гасцінца, па зарослай быльнягом канаве, невысокім прыдарожным адхоне, пасля цераз травяністы лапік ля белага, бы ўкормлены парсюк, валуна і далей да самага ўзлеску, што шырокай дугой ахопліваў палявы грудок з хутарам. Сцепаніда ведала, што на ўзлеску карова паверне ад дарогі ўбок — цераз пагорак да Баранняга Логу, і там ужо трэба глядзець пільней, каб не шмыганула куды далей з воч. Бабоўка на тое была спрытнюга, і не зважай, што пярэстая — белыя плямы па чорным, — а калі згубіцца, дык пабегаеш, шукаючы па хмызняках. Але гэта там, далей на ўзлеску, а тут дзецца ёй не было куды: невысокая насыпка дарогі ды голы прасцяг бульбянішча — тут можна і пасядзець у спакоі. І Сцепаніда прысланілася клубам да гладкага бока валуна, шчыльней саставіла ў траве босыя ногі і не пільна нават глядзела на тую Бабоўку.

Было не сцюдзёна, трохі зябкавата нагам у воглай траве і ветрана. Неба спрэс усцілалі хмары, сонца не паказвалася ад рання. Зрэшты, цяпер з яго не шмат і карысці, таго восеньскага сонца, хіба было б весялей, калі б яно на якую гадзіну выбавілася з-за хмар. А так шэрае непрытульнае поле захлыналася ў ветраным шолаху быльнягу ды ўкарэлага каліўя бульбоўніку на шырокай пагоркавай ніве; міжвольна карцела адвярнуцца ад ветру, тужэй захінуць полы ватоўкі і не кратацца. Поруч, на гасцінцы, як і заўжды апошнія тыдні, было ціха, пустэльна, цяпер тут амаль не ездзіў ніхто і не хадзіў. Калі часам і трапляўся які хадок, дык болей уранку, — якая-небудзь кабеціна з суседняй вёскі па невялікай патрэбе ў мястэчка. Гэтая ціша на гасцінцы спярша

аж бянтэжыла Сцепаніду, асабліва пасля таго, як тут гуло, раўло і стагнала ад машын, падводаў, гармат, а таксама безлічы войска, што валам валіла адтуль, ад граніцы, на ўсход. Здавалася, вялікаму таму гармідару не будзе канца, а з ім не скончыцца і турботны неспакой на хутары. Ведама ж, прыдарожная сядзіба — усім пад рукой і навідавоку. Сцепаніда з Петраком збіліся з ног, спатыкаючыся і пасабляючы, чым было можна, усім, што заязджалі, забягалі, спыняліся, каб напіцца, перадыхнуць у спякоту пад ліпамі, а то пераабуцца ці папытаць дарогу. Толькі неяк пад вечар на гасцінцы стала вальней, рух парадзеў, гатовы зусім прыпыніцца, чырвонаармейцы пачалі паварочваць у поле абапал дарогі і разышліся ўпоперак па бульбоўніку. Два камандзіры, што конна завіталі на хутар, нешта доўга разглядалі на карце, а іхні баец-канавод папытаўся ў яе вядра, каб напаіць коней, і, аддаючы, сказаў, што тут будзе бой, заставацца на хутары нельга. Дужа напалохаўшыся тады, Сцепаніда забратала Бабоўку і падалася расцяробамі ў Баранні Лог. На сядзібе ўсё ж застаўся Пятрок — сядзібу нягожа было пакідаць без нагляду. Трываючы вялікі страх, Сцепаніда пераседзела ў бярэзніку ноч і палову наступнага дня, але бою не было чуваць, только паўднём угары паявіліся самалёты і здрыганулася зямля, дзесьці забахала, засакатала і ў небе за логам паўстаў шэры слуп дыму, нешта там загарэлася. Спакваля, ачуняўшы ад першага страху, яна сцяміла, што гэта далёка, усё на тым жа гасцінцы ці, можа, нават далей, у мястэчку. Адвячоркам усё тое прыціхла, нібы і не пачыналася, яна трохі счакала яшчэ, а пасля боязна павалаклася з каровай да хутара, не ведаючы нават, ці ўбачыць што ад свайго жытла, ды і Петрака таксама. Але хутар, як заўжды, ціха стаяў сабе наводдалек ад дарогі пад старымі ліпамі, а на падворку, вылезшы з пограба, тупаў з саломай у барадзе яе Петрачок. Знаёмы дымок ад яго самакруткі струменіў цераз паркан па ветры.

Той ноччу чырвонаармейцы пакінулі на бульбяным пагорку недакапаную крывуляку-траншэю і некуды сышлі