Категории
Ваши книги
Книги которые читаете
Конец феминизма. Чем женщина отличается от человека Выходы из тела. Управление реальностью Знак бяды Самоучитель Skype. Бесплатная связь через Интернет Я вас жду С компьютером на ты. Самое необходимое Путь Дзэн В городе Сочи темные ночи (сборник) Апокалипсис 2012 или Пророчества Майя Свобода Шамана Секрет абсолютно женственности Учебник логики После заката с негодяем Опыт дурака, или путь к прозрению Как стать богатым за один год Психологическое айкидо Как заставить мужчину слушать, а женщину молчать Железная дорога Том 1. Введение в астрологию Кирпичи Сила ведьм Подсознание может всё! Как обойти блокировку сайта Лечебная пирамидка. Что это такое? 02_Путь Иисуса Неписаный кодекс везунчика. Как стать баловнем судьбы Улучшение зрения без очков по методу Бейтса Крушение Метод Ключ в борьбе со стрессом Путешествие Демокрита Мужчины с Марса, Женщины с Венеры Простор Гипноз и самогипноз. 100 секретов вашего успеха Отношение определяет всё! Бхагавадгита Самоучитель по развитию интуиции Невеста по найму Путь программиста: от 100$ до 10000$ в месяц Мне всегда везет! Символы фэн-шуй для вашего дома Первые шаги с Windows 7. Руководство для начинающих Мои пятнадцать редакторов (часть 2-я) Судьба (книга вторая) Тайм менеджмент. Искусство планирования и управления своим временем и своей жизнью 22 закона создания брэнда Язык телодвижений Счастливее Бога: Превратим обычную жизнь в необыкновенное приключение Бхагавадгита Нет диетам, или Простой путь к снижению веса Язык телодвижений 7 вещей, о которых он вам никогда не расскажет Как выжить в зоне. Советы бывалого арестанта Руководство к просветлению для ленивых Архетип и символ Самоорганизация по принципу „изнутри наружу“. Система эффективной организации пространства, предметной среды, информации и времени Женщины, которые любят слишком сильно Библиотекарша Общаться с ребенком. Как? Общаться с ребенком. Как? Веселая таблица умножения Искусство торговли по методу Сильва Самоанализ Секреты о мужчинах, которые должна знать каждая женщина Восхитительный Привычки на миллионы долларов Веселая таблица умножения 10 секретов любви Вульфен Всеобщая теория всего Непобедимый интроверт Дети с небес Мужчины с Марса, Женщины с Венеры Юридическая психология Тайна гибели группы Дятлова. Документальное расследование Слепая сова Записки командира штрафбата Язык жестов - путь к успеху Формулы денег Непознанный Мир Веры Протоколы колдуна Стоменова Прыжок в ледяную воду Мои посмертные приключения Синдром стога сена Школа красоты для стервы Этика блядства Инопланетные цивилизации Атлантиды Дети с небес Обида Усовершенствуйте свою память Поцелуй бабочки Ожидание друга, или признания подростка Я так и знал! Теория ограничений для розничной торговли Свидание красавицы с чудовищем [любительский перевод] Мой сексуальный телохранитель Хрестоматия по конфликтологии Максимальный риск Кузькина мать. Хроника великого десятилетия Гипноз для начинающих Психопатология. Том 2 Свобода от известного Моя история Практический аудит: учебное пособие Домашнее холотропное дыхание Ночь без права сна Занимательная физика отношений Я пережила Освенцим Тренинг динозавров. Забытые секреты силы и развития тела. Опыт дурака, или путь к прозрению Свобода от известного Сердце света Меняю себя! Селф-коучинг Травматология любви НЛП. Техники россыпью Психология шизофрении Заговоры печорской целительницы Марии Федоровской Вы просто ему не нравитесь: вся правда о мужчинах 5 языков любви Черная Луна в Знаках: демоны внутри нас Сэнсэй. Исконный Шамбалы Мечта Беседы с Богом (необычный диалог). Книга 1 Трах-тебе-дох. Рассказ второй. Аморилес Дети Индиго Сто лет спустя… (фанфик) Ходячая катастрофа Идеальная химия Менталист. Настольная книга развития сверхспособностей сознания Легкий способ бросить пить Конец феминизма. Чем женщина отличается от человека Чем действительно является Amway? Пленница волка Грани Агни Йоги. Том 1 Юридическая психология Палач Анастасия Настольная книга стервы Поспешное замужество Мотивация и мотивы Измени свое сознание - изменится твоя жизнь Их невинная пленница Полынь-трава Путешествие души Алхимик Величайший в мире торговец Священная кровь Чем действительно является Amway? Целебная система бесслизистой диеты Маленькая ручка Техники холодных звонков, которые действительно работают Дорога к дому Музыка простыней. Раскрывая секреты сексуальной близости в браке Эмоциональный шантаж Знаки зодиака или астрология с улыбкой Под знаком индиго Хакеры сновидений Скорочтение со скоростью света Грани Агни Йоги. Том 2 Зелень для жизни Сказать жизни Да Психология шизофрении Патопсихология Вещи в теле Радость воспитания. Как воспитывать детей без наказания Крах теории эволюции Тайный знак Допрос Путь художника. Ваша творческая мастерская Женские заговоры на любовь, здоровье и счастье Око возрождения - древний секрет тибетских лам Психология и педагогика Магия: привлекаем любовь и счастье Учение дона Хуана Инцест Улучшение зрения без очков по методу Бейтса Учебник магии Эго, голод и агрессия О характерах людей Внешность - это не главное! Социальная психология Тайная доктрина. Том 1 Коактивный коучинг Энергия воды Крайон. Большая книга медитаций. Послания от Источника Сила позитивного мышления Аферистка. Дело Тимошенко Жизнь и Учение мастеров Дальнего Востока Об интеллекте Сыроедение Черемша 99 франков Вопрос времени Чеченский капкан Детство (Повесть) В поисках Города Богов. Том 1.Трагическое послание древних. Настоящий мачо Убийственные оргазмы Послы Млечного Пути О чем думает ваша собака Курс выживания для подростков Рассвет страсти 25 золотых правил, которые должна знать каждая женщина Мастер и Маргарита - за Христа или против? Один в океане Обретите здоровье, богатство и счастье, используя силу подсознания Сто лет спустя… [Фанфик] У подножия старого замка Руководство богатого папы по инвестированию Как стать владельцем своего магазина, не слезая с дивана Тайный соблазн Гипноз. Самоучитель Пол и характер Психодрама крупным планом. Анализ терапевтических механизмов
Просмотреные книги
Как найти и скачать в Интернете любые файлы А я был в Компьютерном Городе

Читалка - Знак бяды


Васіль Быкаў Знак бяды

Час і людзі не шмат чаго пакінулі ад колішняй хутарской сядзібы, рэшткі якой спакваля праглынула зямля і развеяў вецер. Дзе-нідзе толькі выглядвалі на паверхню яе скупыя адзнакі: вуглавы камень падмурка, прытаптаны бугор бітай цэглы ды дзве гранітныя прыступкі каля былога ўвахода ў сені. Прыпарожныя гэтыя камяні ляжалі на тым самым месцы, што і сто год назад, і дробныя рудыя мурашы, якія недзе паблізу аблюбавалі сабе прыстанішча, дзелавіта снавалі па ніжняй прыступцы. Алешнік з рова, адхапіўшы добрую частку хутарскога поля, падступіў да самай сядзібы, на месцы істопкі па-царску разросся густы куст шыпшыны сярод буйных зараснікаў дзядоўніку, крапівы і малінніку. Ад калодзежа нічога не засталося, зруб, пэўна, згніў або яго расцягалі людзі, вада, апынуўшыся без патрэбы, знікла ў глыбіні зямлі. На рагу колішняй хаты неўпрыцям вылезла з пустазелля калючая дзічка-груша — можа, парастак ад колішніх груш-спасовак, а можа, выпадковая самасейка, занесеная з лесу птушкамі.

З дарогі, ад гасцінца, мала што выдавала тут былую сядзібу, хіба што адна з дзвюх ліп, якія колісь раскашавалі абапал варотцаў на ўездзе. Другой даўно не было, а гэтая, што засталася, мела жахлівы выгляд: абгарэлая і аднабокая, з тоўстым каржакаватым камлём, у якім зеўрала шырокая шчыліна дупла, яна незразумела як трымала на сабе некалькі тоўстых галінастых сукоў. Птушкі, якія часам прыляталі з лесу, чамусь ніколі не апускаліся на яе голле, лепей садзіліся на рослы алешнік побач. Вароны, магчыма, памяталі нешта, а можа, сваім птушыным інстынктам адчувалі ў гэтым знявечаным дрэве злую прыкмету няшчасця, знак даўняй бяды. Зрэшты, знак гэты ляжаў тут на ўсім: на скупых рэштках сядзібы, зарасніках дзядоўніку і крапівы, якія буйна раскашавалі ў спакоі, на самазадаволенай непрыступнасці калючай шыпшыны і нават мізэрнай, з пакручастым голлем дзічцы. І толькі маладая тоненькая ліпка, што зусім нядаўна выкінула да сонца лічаныя свае лісточкі, у сваёй безабароннай адвазе здавалася

госцяй з іншага свету, увасабленнем надзеі і другога, інакшага, жыцця.

Напэўна, усё астатняе належала тут мінуламу, скаронаму тленам і небыццём.

Усё, апроч непадуладнай часу, цярплівай і негаваркой чалавечай памяці, надзеленай спрадвечнаю здольнасцю ператвараць мінулае ў цяперашняе, звязваць сучаснае з будучым.

1

З цярплівай ненасытнасцю карова скубла воглую зранку траву, як заўжды, мерна тупаючы сваім звыклым шляхам: каля гасцінца, па зарослай быльнягом канаве, невысокім прыдарожным адхоне, пасля цераз травяністы лапік ля белага, бы ўкормлены парсюк, валуна і далей да самага ўзлеску, што шырокай дугой ахопліваў палявы грудок з хутарам. Сцепаніда ведала, што на ўзлеску карова паверне ад дарогі ўбок — цераз пагорак да Баранняга Логу, і там ужо трэба глядзець пільней, каб не шмыганула куды далей з воч. Бабоўка на тое была спрытнюга, і не зважай, што пярэстая — белыя плямы па чорным, — а калі згубіцца, дык пабегаеш, шукаючы па хмызняках. Але гэта там, далей на ўзлеску, а тут дзецца ёй не было куды: невысокая насыпка дарогі ды голы прасцяг бульбянішча — тут можна і пасядзець у спакоі. І Сцепаніда прысланілася клубам да гладкага бока валуна, шчыльней саставіла ў траве босыя ногі і не пільна нават глядзела на тую Бабоўку.

Было не сцюдзёна, трохі зябкавата нагам у воглай траве і ветрана. Неба спрэс усцілалі хмары, сонца не паказвалася ад рання. Зрэшты, цяпер з яго не шмат і карысці, таго восеньскага сонца, хіба было б весялей, калі б яно на якую гадзіну выбавілася з-за хмар. А так шэрае непрытульнае поле захлыналася ў ветраным шолаху быльнягу ды ўкарэлага каліўя бульбоўніку на шырокай пагоркавай ніве; міжвольна карцела адвярнуцца ад ветру, тужэй захінуць полы ватоўкі і не кратацца. Поруч, на гасцінцы, як і заўжды апошнія тыдні, было ціха, пустэльна, цяпер тут амаль не ездзіў ніхто і не хадзіў. Калі часам і трапляўся які хадок, дык болей уранку, — якая-небудзь кабеціна з суседняй вёскі па невялікай патрэбе ў мястэчка. Гэтая ціша на гасцінцы спярша

аж бянтэжыла Сцепаніду, асабліва пасля таго, як тут гуло, раўло і стагнала ад машын, падводаў, гармат, а таксама безлічы войска, што валам валіла адтуль, ад граніцы, на ўсход. Здавалася, вялікаму таму гармідару не будзе канца, а з ім не скончыцца і турботны неспакой на хутары. Ведама ж, прыдарожная сядзіба — усім пад рукой і навідавоку. Сцепаніда з Петраком збіліся з ног, спатыкаючыся і пасабляючы, чым было можна, усім, што заязджалі, забягалі, спыняліся, каб напіцца, перадыхнуць у спякоту пад ліпамі, а то пераабуцца ці папытаць дарогу. Толькі неяк пад вечар на гасцінцы стала вальней, рух парадзеў, гатовы зусім прыпыніцца, чырвонаармейцы пачалі паварочваць у поле абапал дарогі і разышліся ўпоперак па бульбоўніку. Два камандзіры, што конна завіталі на хутар, нешта доўга разглядалі на карце, а іхні баец-канавод папытаўся ў яе вядра, каб напаіць коней, і, аддаючы, сказаў, што тут будзе бой, заставацца на хутары нельга. Дужа напалохаўшыся тады, Сцепаніда забратала Бабоўку і падалася расцяробамі ў Баранні Лог. На сядзібе ўсё ж застаўся Пятрок — сядзібу нягожа было пакідаць без нагляду. Трываючы вялікі страх, Сцепаніда пераседзела ў бярэзніку ноч і палову наступнага дня, але бою не было чуваць, только паўднём угары паявіліся самалёты і здрыганулася зямля, дзесьці забахала, засакатала і ў небе за логам паўстаў шэры слуп дыму, нешта там загарэлася. Спакваля, ачуняўшы ад першага страху, яна сцяміла, што гэта далёка, усё на тым жа гасцінцы ці, можа, нават далей, у мястэчку. Адвячоркам усё тое прыціхла, нібы і не пачыналася, яна трохі счакала яшчэ, а пасля боязна павалаклася з каровай да хутара, не ведаючы нават, ці ўбачыць што ад свайго жытла, ды і Петрака таксама. Але хутар, як заўжды, ціха стаяў сабе наводдалек ад дарогі пад старымі ліпамі, а на падворку, вылезшы з пограба, тупаў з саломай у барадзе яе Петрачок. Знаёмы дымок ад яго самакруткі струменіў цераз паркан па ветры.

Той ноччу чырвонаармейцы пакінулі на бульбяным пагорку недакапаную крывуляку-траншэю і некуды сышлі